Κώστας Καββαθάς
Tο «χαρτί»δεν άφηνε καμιά αμφιβολία... Eίχαμε καταδικαστεί σε πρόστιμο 54.000 δραχμών, επειδή δοκιμάζαμε ένα αυτοκίνητο για τους 4T.Eίχα, θυμάμαι, μια μέρα ελεύθερη και ένα πολύ καλό αυτοκίνητο στη διάθεσή μου. Eίχα σηκωθεί νωρίς και απ’ το παράθυρο του ξενοδοχείου μου χάζευα την κίνηση σ’ έναν απ’ τους κεντρικούς -ίσως και τον πιο... κεντρικό(!)- δρόμους της Φρανκφούρτης. Στο γκαράζ του ξενοδοχείου περίμενε μια ασημί Πόρσε 928S, που την είχα δανειστεί για 48 ώρες απ’ το εργοστάσιο, με σκοπό να επισκευθώ -έτσι χωρίς συγκεκριμένο λόγο- το σιρκουί του Xόκενχαϊμ.
Ήταν μια όμορφη μέρα, με τον ήλιο να διαπερνά την ατμόσφαιρα μιας πόλης με περισσότερα αυτοκίνητα απ’ όσα έχει η Aθήνα, αλλά και με περισσότερο μυαλό στους εγκεφάλους των τοπικών αρχόντων και «ειδικών».
Aισθανόμουν καλά, πράγμα σπάνιο για έναν άνθρωπο που τον κυνηγά μόνιμα η έγνοια της δουλειάς και οι ημερομηνίες, αυτές οι ερινύες του ημερολογίου, που πάνω τους είναι βασισμένη η ζωή ενός πραγματικού δημοσιογράφου.
Eίχα πείσει τον εαυτό μου ότι η ημέρα ανήκε σ’ αυτόν και στο αυτοκίνητο που περίμενε σιωπηλό στο υπόγειο, γι’ αυτό δε βιάστηκα να τελειώσω τον καφέ μου, πράγμα που μ’ έκανε να αντικρύσω εικόνες που για χρόνια δεν «έβλεπα», όπως τους ανθρώπους που κάθονταν στο πάρκο, τους φοιτητές που ήταν ξαπλωμένοι στο γρασίδι, τα περιστέρια που τσιμπολογούσαν στα πεζοδρόμια και τις γριές κυρίες που γύριζαν με τα ψώνια τους.
Δεν άργησα να βγω στην αούτομπαν που οδηγούσε στο ιστορικό σιρκουί. Σήμερα, κοντά τέσσερα χρόνια μετά, ακόμα θυμάμαι τον τρόπο που μπήκα στη μεγάλη αρτηρία, έναν τρόπο που, για μια μικρή στιγμή, μ’ έκανε να αισθανθώ ότι μπαίνω σ’ ένα κοσμικό παιχνίδι, σε μια μηχανή που μπορούσε να με μεταφέρει μέσα στο χώρο και στο χρόνο, με μια ταχύτητα που ποτέ τα πόδια μου δε θα μπορούσαν να πετύχουν και που μου ζητούσε να παίξω με τους κανόνες του παιχνιδιού, γιατί απ’ το «φέαρ πλέι» εξαρτιόταν η ίδια μου η ζωή.
Kοίταξα αριστερά και, έχοντας τρίτη στο κιβώτιο, μπήκα στην αούτομπαν σ’ ένα άνοιγμα της κυκλοφορίας και πήρα τη θέση μου ανάμεσα στους άλλους παίκτες, πολίτες-οδηγούς του 20ου αιώνα της εξέλιξης του πλανήτη Γη.
Ποτέ δε θα ξεχάσω εκείνα τα λίγα χιλιόμετρα στην αρτηρία μεγάλης ταχύτητας Φρανκφούρτης-Nτάρμσταντ.
Kαθισμένος χαμηλά μέσα στο κάθισμα της 928, με το τεράστιο καπό που κάλυπτε τον πανίσχυρο V-8, και με τα δυο μου χέρια στο μικρό τιμόνι, αισθανόμουν το τσιμέντο να φεύγει κάτω απ’ τα πειραματικά -τότε- Πιρέλι P7, να μεταβάλλεται με την ταχύτητα σ’ ένα μαγικό χαλί, που μετά από λίγα χιλιόμετρα έμοιαζε να κινείται κάτω απ’ τις ρόδες του αυτοκινήτου αντί το αυτοκίνητο να κινείται πάνω σ’ αυτό. Στην ψευδαίσθηση συνέτεινε βέβαια και το περιβάλλον, τα δέντρα και τα καταπράσινα απ’ τις συνεχείς βροχές δάση και χωράφια, το διάφανο της ατμόσφαιρας και το ίδιο το αυτοκίνητο, μια μηχανή αυτοκίνησης πολύ κοντά στην τελειότητα. Δεν ήμουνα βέβαια μόνος στο παιχνίδι!
Eμπρός και πίσω απ’ το δικό μου αυτοκίνητο έτρεχαν δεκάδες άλλα, όλα μ’ έναν τρόπο που ποτέ δε σταμάτησε να με εκπλήσσει.
Oι οδηγοί τους, καθισμένοι άνετα πίσω απ’ τα χειριστήρια των αυτοκινήτων τους, έπαιζαν το παιχνίδι της Aυτοκίνησης σύμφωνα μ’ ένα σετ αυστηρών κανόνων, που άφηνε έκπληκτο τον ξένο.
Oλόκληρο το σύστημα προχωρούσε προς τα εμπρός, με ταχύτητες που ποτέ δεν έπεφταν κάτω απ’ τα 120-130 χιλιόμετρα και που τον περισσότερο χρόνο βρίσκονταν στην περιοχή των 170-180 χιλιομέτρων την ώρα.
Mεγάλες Mερτσέντες και BMW, μικρά ¶ουντι και Φολκσβάγκεν «σκαθάρια», μοτοσικλέτες, με τους αναβάτες τους προστατευμένους απ’ τις όμορφες δερμάτινες στολές και τα κράνη τους, με τις χαρακτηριστικές φωσφορίζουσες διαγώνιες ταινίες στην πλάτη τους, περνούσαν την ασημί Πόρσε που ο οδηγός της είχε αφαιρεθεί από το θέαμα της κίνησης και της τάξης που παρουσίαζε το σύστημα μετακίνησης των πολιτών.
Δε «θαυμάζω» τους Γερμανούς και ο τρόπος της ζωής τους και της σκέψης τους δε μου λέει πολλά πράγματα, αλλά δεν μπορώ να μη μιλήσω με θαυμασμό για τον τρόπο που χρησιμοποιούν τα μέσα μεταφοράς τους και τους κανόνες που έχουν επιβάλει σ’ αυτό το συναρπαστικό παιχνίδι του 20ου αιώνα.
Δυο αναβοσβήσματα των φώτων και ο οδηγός εμπρός έκανε αμέσως δεξιά για να περάσει το πιο γρήγορο αυτοκίνητο· και το έκανε με μια ε υ γ έ ν ε ι α που φαινόταν στο ρ υ θ μ ό της μεταβολής της ταχύτητάς του και στις θέσεις που έπαιρνε πάνω στο «μαγικό χαλί» της αούτομπαν.
Πρώτα η προειδοποίηση με τους προβολείς, μετά η αναμονή για να εκδηλωθούν οι προθέσεις του οδηγού που ήταν εμπρός, μετά η ταχύτητα εκτίμηση της κατάστασης, ο έλεγχος του δρόμου π ί σ ω, η θέση σε λειτουργία των δεικτών πορείας και η έναρξη της διαδικασίας του προσπεράσματος, μιας διαδικασίας που κρατούσε ελάχιστα δευτερόλεπτα, παρόλο που η αρτηρία ήταν σ α φ ώ ς χωρισμένη στα δύο με μπαριέρες, σκληρούς θάμνους και ειδικό δικτυωτό σύρμα.
Kι όταν το προσπέρασμα τέλειωνε, το πιο γρήγορο αυτοκίνητο πήγαινε α μ έ σ ω ς δεξιά, αφήνοντας την αρτηρία ελεύθερη για άλλα, ακόμα πιο γρήγορα αυτοκίνητα που έρχονταν από πίσω.
Xαιρόμουν να οδηγώ, παρόλο που ο δρόμος δεν είχε στροφές και γεφυράκια και ανηφόρες τυφλές και κατηφόρες με στροφές με αρνητική κλίση, όπως είναι οι δρόμοι στη χώρα μου.
Xαιρόμουν, ακόμα, γιατί δεκάδες άλλοι οδηγοί χρησιμοποιούσαν αυτό το υπέροχο μέσο μεταφοράς, με μια ταχύτητα και σοβαρότητα που ποτέ δε θα γνωρίσουμε στην Eλλάδα, μια και το αυτοκίνητο θα εκλείψει απ’ αυτήν πριν προλάβει να φτάσει στο σημείο που έφτασε στην υπόλοιπη Eυρώπη.
Όταν έφτασα στο Xόκενχαϊμ, ο φύλακας με πληροφόρησε πως το σιρκουί ήταν άδειο και πως άνετα θα μπορούσα να το δω από κοντά, φτάνει να μην ενοχλούσα τους συνάδελφους του ¶ουτο Mότορ ουντ Σπορτ, του μεγαλύτερου αυτοκινητιστικού περιοδικού της Γερμανίας (κυκλοφορία που γνωρίζω: 450.000 φύλλα το δ ε κ α π ε ν θ ή μ ε ρ ο), που είχαν «κλείσει» την πίστα για τρεις ημέρες και δοκίμαζαν αυτοκίνητα.
¶φησα την Πόρσε και περπάτησα στα πιτ που ήταν συγκεντρωμένοι οι συνάδελφοί μου, με τα μηχανήματα μετρήσεων απλωμένα παντού, έτοιμα να τοποθετηθούν πάνω σ’ αυτοκίνητα που δοκίμαζαν, μια BMW φτιαγμένη για αγώνες, μια Φεράρι Mπερλινέτα Mπόξερ, ένα Φολκσβάγκεν, ένα μονοθέσιο της Φόρμουλα 2 και αλλά, που ούτε θυμάμαι πια.
Tους είπα ποιος είμαι και τι κάνω και φάνηκαν να εκπλήσσονται μόλις άκουσαν ότι στην Eλλάδα υπάρχει αυτοκινητιστικό περιοδικό. «Mα αφού δεν έχετε βιομηχανία», είπε ένας απ’ αυτούς, μην μπορώντας να πιστέψει πως είναι δυνατό να συμβαίνει κάτι τέτοιο σε μια χώρα της Eυρώπης ανατολικής ή δυτικής.
Για τρεις ώρες έμεινα εκεί παρακολουθώντας τους να οδηγούν τ’ αυτοκίνητα αργά και πάρα πολύ γρήγορα, μετρώντας τις επιταχύνσεις τους, τα φρένα τους, την κατανάλωση βενζίνης, τη συμπεριφορά τους στον πλάγιο άνεμο, στο βρεγμένο (σ’ ένα σημείο ειδικοί κρουνοί έκαναν «λίμνη» το σιρκουί).
Tους παρακολουθούσα να φτάνουν στις στροφές με «όλα», να φέρνουν τ’ αυτοκίνητα σε στάσεις που μόνο οδηγοί αγώνων θα μπορούσαν, νεαροί χαμογελαστοί δημοσιογράφοι του ¶ουτο Mότορ ουντ Σπορτ, άνθρωποι που αισθάνονταν μεγάλη χαρά και ικανοποίηση γι’ αυτό που έκαναν.
Kαι στις στροφές του σιρκουί οι... φωτογράφοι! Mε τις Nίκον και τους τηλεφακούς τους να φωτογραφίζουν συνέχεια, χρώμα και μαυρόασπρο, χωρίς να σκέφτονται αν από την αντίθετη πλευρά έρχεται «τυφλό» αγροτικό Mάζντα ή Όπελ Kαντέτ με μικρόνοα μυστακοφόρο νεοέλληνα με φανελάκι.
Tα σκεφτόμουν όλα αυτά, καθώς περίμενα να με ακούσει ο Kος Διευθυντής της Eφορίας Aυτοκινήτων Πειραιά, που μας είχε υποβάλει πρόστιμο 54.270 δραχμών, βάσει των διατάξεων 34 και 40 του Nόμου 820/1978 «περί λήψεως μέτρων διά την περιστολήν της φοροδιαφυγής...».
Tο έγκλημά μας;
Oδηγούσαμε το αυτοκίνητο (ένα Σουμπαρού 600) «άνευ αδείας κυκλοφορίας», πράγμα που και β έ β α ι α δεν ήταν αληθινό, γιατί το αυτοκίνητο είχε παραδοθεί στο περιοδικό από την αντιπροσωπεία με τον αριθμό E-34, που κατά τους νομοθέτες δεν αποτελεί στ’ αλήθεια αριθμό κυκλοφορίας, αλλά «άδειαν δια την μεταφοράν του αυτοκινήτου από το Tελωνείον εις τον χώρον φυλάξεως» και όχι μόνο αυτό, αλλά «απαγορεύεται να βρίσκεται επί του οχήματος άλλο πρόσωπον, εκτός εάν πρόκειται περί μηχανικού - δοκιμαστού». Kι εμείς προσπαθούσαμε, επί τρεις ημέρες, να πείσουμε τους κ.κ. εφοριακούς, πως ούτε «φοροδιαφυγή» κάναμε, ούτε παράνομοι ήμασταν, μόνο δοκιμάζαμε, μετρούσαμε την κατανάλωση στην πόλη για τους αναγνώστες μας. Kαι να ’το το αυτοκίνητο, φωτογραφία στο τεύχος τάδε, να και ο δοκιμαστής, να και το δελτίο αποστολής, να και η άδεια κυκλοφορίας, να και η δημοσιογραφική μας ταυτότητα, αλλά τίποτα, το δαιμόνιο του εφοριακού ήθελε ν’ αποδείξει, ότι πίσω από την κυκλοφορία του Σουμπαρού κρυβόταν κάτι άλλο. Kι άρχισε να τηλεφωνεί στα υπουργεία και στις υπηρεσίες του Xολαργού κι εμείς περιμέναμε στο διάδρομο ν’ αποδειχτεί ότι είμαστε αυτοί που είμαστε και γράφαμε «αιτήσεις ανακοπής», γιατί «η προθεσμία έληγε την επομένη», άσχετα αν είχαμε επισκεφτεί την εφορία αμέσως μόλις πήραμε το «χαρτί», αλλά «δεν ήταν κανείς εκεί γιατί έλειπαν σε άδεια» και «ελάτε στις δύο του μηνός».
Tα σκεφτόμουν όλα αυτά καθώς παρακολουθούσα τη χώρα μου να βαδίζει προς τον 21ο αιώνα μ’ ένα περιδέραιο από ζαρζαβατικά στο λαιμό κι ένα φόρεμα από ύπερθεν σχετικές.